Verim çağına gelmiş, terbiye şekilleri oluşturulmuş olan bağlarımızdan düzenli ve kaliteli ürün alabilmemiz için bağların yıllık bakımlarının düzenli olarak yapılması gerekmektedir.
Bağlarda bakım işlerini şu başlıklar altında toplayabiliriz.
1. Bağlarda kış budaması
2. Bağlarda toprak işleme
3. Bağlarda gübreleme
4. Bağlarda sulama
5. Bağlarda yaz budaması
6. Bağlarda mücadele
Kış ve yaz budamalarını önceki derste görmüştük. Mücadeleyi ise ayrı bir ders olarak ileride göreceğiz.
Bağlarda Toprak İşleme
Bağ topraklarını işlememizdeki amaç, yabancı otların yok edilmesi ve bağ toprağının iyi bir şekilde havalanmasının sağlanmasıdır. Yabancı otlar asma için gerekli olan topraktaki besin maddelerini ve suyu sömürdüğü gibi bazı zararlıların da konukçularıdır. Aynı zamanda bağ içinde nisbi rutubeti yükselterek mantari hastalıkların bağlarda etkili olmasına neden olur.
Bağ bozumundan sonra bağlarda 20-25 cm derinliğinde bir sonbahar toprak işlemesi yapılmalıdır. Bu işleme ile hasatta çiğnenen toprağın kabartılarak kış yağışlarından azami faydanın sağlanmasına çalışılır. İlkbahardaki toprak işlemesindeki amaç ise yabani otların yok edilmesi ve toprağın kabartılmasıdır.
Genç bağlarda ilkbahar toprak işlemesi ile beraber boğaz köklerinin temizlenmesinde de yarar vardır. Yaz aylarında bağın otlanma durumuna göre birkaç kez çapalama yapılmalıdır.
Bağlarda yabancı otlarla mücadele için hububat tarlalarında olduğu gibi bazı ilaçlar kullanılmaktadır. Ot öldürücü ilaçların kimyasal yapıları nedeniyle etkileri değişiktir. Bazıları belirli otları öldürüp bir kısmına etkili değildir. Bazı yabancı otlar seneliktir. Ayrık, kanyaş gibi bazıları ise çok seneliktir. Yıllık otlara karşı ilaç atılmadan önce, bağlarda daha tomurcuklar uyanmadan (çoğu yerde Mart sonunda) toprak iyi bir şekilde işlenir ve düzlenir. Sonra toprak üzerine triazinlerden sinazin dekara 1-1.5 kg atılır. Ayrık ve Kanyaşın toprak altında yumruları olduğundan yukarıda anlatılan ilaçlama bunlar için yeterli olmaz. Ayrık ve Kanyaşı yok etmek için Aminotriazol, Gramaxone, Raundup gibi sistemik etkili ilaçlar ilkbaharda bağda ayrık ve kanyaş görülünce sadece bu otlara ilaç değecek şekilde üzerine atılır. Bu ilaçlar asma yapraklarına da zarar vereceğinden yapraklara hiç değdirilmemelidir.
Bağlarda Sulama
Yurdumuzda bağların ekseriyeti yamaç arazilerde ve sulama suyunun bulunmadığı yerlerde kurulmuş durumdadır. Birçok yerde sulamaya ihtiyaç bulunsa bile bu mümkün olmadığından birim alandan elde edilen ürün de düşük olmaktadır.
Her ne kadar yıllık yağış toplamı 500 mm civarında olan yerlerde sulanmadan da bağcılık yapılabileceği daha önce bir vesile ile belirtilmişse de Akdeniz gibi yağışın çoğunluğunun sadece kış aylarında düştüğü, ilkbahar ve yazın çok kurak geçtiği yerlerde imkan bulunursa bağların sulanması gereklidir. Özellikle Ege Bölgesi’ndeki taban arazide kurulmuş ve uzun budama uygulanan çekirdeksiz bağlarında iyi ürün alabilmek için bağlar zaman zaman sulanmalıdır.
Asmanın kökleri, derin ve gevşek topraklarda 4-6 m derinliğe kadar gitmekle beraber bağ bölgelerimizde köklerin çoğunluğu 60-100 cm derinlikte yayılırlar. Hızlı gelişme devresi olan Mayıs-Haziran aylarıyla, salkımlara ben düşme zamanında (Temmuz ayı) kök Bölgesi’nde yeterli su bulunmadığı hallerde omcaların gelişmesi yavaşlar, yapraklar pörsür ve renkleri solar. Salkımlardaki taneler normal iriliklerini alamaz ve rengi matlaşır, üzerlerinde güneş yanıkları artar. Böyle durumlarla karşılaşınca bağın suya ihtiyacı olduğu anlaşılmalıdır.
Yurdumuzda bağlarda sulama çoğunlukla karık yöntemiyle yapılmaktadır. Karıklar açılmadan önce arazi tesviye edilmeli sonra sıra aralarına karıklar açılmalıdır. (Sıra arası geniş ise 2 karık yapılır.) Arazide fazla meyil varsa karıkların önüne yer yer set yaparak suyun hızlı akışı önlenebilir.
Sulamada nehir, dere veya yer altı suyu kullanılabilir. Kuyu suyu kullanılıyorsa havuz vs. gibi bir yerde bir süre dinlendirilmesi yararlıdır. Sulama suyu fazla tuzlu, kireçli olmamalı, sanayi artıkları ihtiva etmemelidir.
Bağa verilecek su miktarı iklime, toprağa ve çeşide göre değişiklik gösterir. Toprağın üstten 60-70 cm’lik bölümü suya doymalıdır. Bunu anlayabilmek üzere sulama yapıldıktan hemen sonra bir demir çubuk toprağa batırılmalı ve rahatça ilerlediği derinlik suyun işleme seviyesi olarak kabul edilmelidir. Karığın suyla doldurularak suyun sıra sonuna ulaşması da verilecek su miktarının yeterliliğinin tespitinde bir ölçü olarak kullanılmaktadır. Normal yapıdaki bir dekar bağın toprağının 60 cm derinlikte sulanması için takriben 100 ton suya ihtiyaç bulunmaktadır.
Bağlarda bakım işlerini şu başlıklar altında toplayabiliriz.
1. Bağlarda kış budaması
2. Bağlarda toprak işleme
3. Bağlarda gübreleme
4. Bağlarda sulama
5. Bağlarda yaz budaması
6. Bağlarda mücadele
Kış ve yaz budamalarını önceki derste görmüştük. Mücadeleyi ise ayrı bir ders olarak ileride göreceğiz.
Bağlarda Toprak İşleme
Bağ topraklarını işlememizdeki amaç, yabancı otların yok edilmesi ve bağ toprağının iyi bir şekilde havalanmasının sağlanmasıdır. Yabancı otlar asma için gerekli olan topraktaki besin maddelerini ve suyu sömürdüğü gibi bazı zararlıların da konukçularıdır. Aynı zamanda bağ içinde nisbi rutubeti yükselterek mantari hastalıkların bağlarda etkili olmasına neden olur.
Bağ bozumundan sonra bağlarda 20-25 cm derinliğinde bir sonbahar toprak işlemesi yapılmalıdır. Bu işleme ile hasatta çiğnenen toprağın kabartılarak kış yağışlarından azami faydanın sağlanmasına çalışılır. İlkbahardaki toprak işlemesindeki amaç ise yabani otların yok edilmesi ve toprağın kabartılmasıdır.
Genç bağlarda ilkbahar toprak işlemesi ile beraber boğaz köklerinin temizlenmesinde de yarar vardır. Yaz aylarında bağın otlanma durumuna göre birkaç kez çapalama yapılmalıdır.
Bağlarda yabancı otlarla mücadele için hububat tarlalarında olduğu gibi bazı ilaçlar kullanılmaktadır. Ot öldürücü ilaçların kimyasal yapıları nedeniyle etkileri değişiktir. Bazıları belirli otları öldürüp bir kısmına etkili değildir. Bazı yabancı otlar seneliktir. Ayrık, kanyaş gibi bazıları ise çok seneliktir. Yıllık otlara karşı ilaç atılmadan önce, bağlarda daha tomurcuklar uyanmadan (çoğu yerde Mart sonunda) toprak iyi bir şekilde işlenir ve düzlenir. Sonra toprak üzerine triazinlerden sinazin dekara 1-1.5 kg atılır. Ayrık ve Kanyaşın toprak altında yumruları olduğundan yukarıda anlatılan ilaçlama bunlar için yeterli olmaz. Ayrık ve Kanyaşı yok etmek için Aminotriazol, Gramaxone, Raundup gibi sistemik etkili ilaçlar ilkbaharda bağda ayrık ve kanyaş görülünce sadece bu otlara ilaç değecek şekilde üzerine atılır. Bu ilaçlar asma yapraklarına da zarar vereceğinden yapraklara hiç değdirilmemelidir.
Bağlarda Sulama
Yurdumuzda bağların ekseriyeti yamaç arazilerde ve sulama suyunun bulunmadığı yerlerde kurulmuş durumdadır. Birçok yerde sulamaya ihtiyaç bulunsa bile bu mümkün olmadığından birim alandan elde edilen ürün de düşük olmaktadır.
Her ne kadar yıllık yağış toplamı 500 mm civarında olan yerlerde sulanmadan da bağcılık yapılabileceği daha önce bir vesile ile belirtilmişse de Akdeniz gibi yağışın çoğunluğunun sadece kış aylarında düştüğü, ilkbahar ve yazın çok kurak geçtiği yerlerde imkan bulunursa bağların sulanması gereklidir. Özellikle Ege Bölgesi’ndeki taban arazide kurulmuş ve uzun budama uygulanan çekirdeksiz bağlarında iyi ürün alabilmek için bağlar zaman zaman sulanmalıdır.
Asmanın kökleri, derin ve gevşek topraklarda 4-6 m derinliğe kadar gitmekle beraber bağ bölgelerimizde köklerin çoğunluğu 60-100 cm derinlikte yayılırlar. Hızlı gelişme devresi olan Mayıs-Haziran aylarıyla, salkımlara ben düşme zamanında (Temmuz ayı) kök Bölgesi’nde yeterli su bulunmadığı hallerde omcaların gelişmesi yavaşlar, yapraklar pörsür ve renkleri solar. Salkımlardaki taneler normal iriliklerini alamaz ve rengi matlaşır, üzerlerinde güneş yanıkları artar. Böyle durumlarla karşılaşınca bağın suya ihtiyacı olduğu anlaşılmalıdır.
Yurdumuzda bağlarda sulama çoğunlukla karık yöntemiyle yapılmaktadır. Karıklar açılmadan önce arazi tesviye edilmeli sonra sıra aralarına karıklar açılmalıdır. (Sıra arası geniş ise 2 karık yapılır.) Arazide fazla meyil varsa karıkların önüne yer yer set yaparak suyun hızlı akışı önlenebilir.
Sulamada nehir, dere veya yer altı suyu kullanılabilir. Kuyu suyu kullanılıyorsa havuz vs. gibi bir yerde bir süre dinlendirilmesi yararlıdır. Sulama suyu fazla tuzlu, kireçli olmamalı, sanayi artıkları ihtiva etmemelidir.
Bağa verilecek su miktarı iklime, toprağa ve çeşide göre değişiklik gösterir. Toprağın üstten 60-70 cm’lik bölümü suya doymalıdır. Bunu anlayabilmek üzere sulama yapıldıktan hemen sonra bir demir çubuk toprağa batırılmalı ve rahatça ilerlediği derinlik suyun işleme seviyesi olarak kabul edilmelidir. Karığın suyla doldurularak suyun sıra sonuna ulaşması da verilecek su miktarının yeterliliğinin tespitinde bir ölçü olarak kullanılmaktadır. Normal yapıdaki bir dekar bağın toprağının 60 cm derinlikte sulanması için takriben 100 ton suya ihtiyaç bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder