Bir yerde bağ kurmadan önce o yerin ekolojik verilerinin çok iyi incelenmesi gerekir. Özellikle örtü altında bağcılık yapmak için bu değerlerin ayrıca iyi değerlendirilmesi gerekir. Aksi halde yanlış yer ve yöney seçimi ileride telafisi imkansız problemlere sebep olabilir. Bağcılık açısından öncelikle şu kriterlerin incelenmesi gerekir. - Sıcaklık ve Don Olayları- Güneşlenme- Yağış ve Hava Nemi- RüzgarNemli bölgelerde (Marmara ve Trakya gibi) bağ kuracağımız zaman öncelikle güneye bakan hafif meyilli yerleri tercih etmemiz doğru olur. Asma güneşi çok seven bir bitkidir. Yeterli güneşlenme aynı zamanda mantari hastalık riskini azaltması sebebiyle tercih edilmektedir. Bu sebeple iyi güneş alan yerler bağcılık ve özelliklede sofralık üzüm için daha uygundur. Asma yapraklarının şeker ve nişasta üretimi ışık yaprağa dik geldikçe artmaktadır. Doğrudan güneş alan yapraklar yarı gölge ve tam gölge olanlara nazaran 2-3 kat daha fazla şeker üretmektedir.Çok şiddetli olmayan rüzgarlarda havalanmaya yardım etmesi sebebiyle arzu edilir. Asmada sürgün gelişmesi 10 oC ve üzerinde olması sebebiyle bir yerin bağcılık açısından uygun olup olmadığı yıllık sıcaklık toplamı ortalamasının en az 10 oC olması ile anlaşılır.Üzümlerin olgulaşabilmesi için yıllık sıcaklık toplamının en az 1600 gün-derece olması gerekir. Bu günlük sıcaklıkların 10 oC ve üzerinde olduğu asmanın yapraklı dönemindeki sıcaklıklar toplamıdır. - Erkenci çeşitlerin sıcaklık toplamı isteği en az 1600-2000 gün-derece- Geççi çeşitlerin sıcaklık toplamı isteği en az 3000 gün-derece olmalıdırSonbahar donları erken yaprak dökümüne ve sonuçta yetersiz depo maddesi birikimine neden olur. Kış donlarında ise asmanın üzerinde olgunlaşmamış yeşil organ bulunmadığı için gövde-kollar ve kökler donma noktası ile vejetasyon sıfırı arasındaki düşük sıcaklıklardan zarar görmezler. Yani -15 ila -20 C ye kadar dayanabilirler. İç Anadolu ve Doğu Anadolunun bazı bölgelerinde omcalar yerden taçlandırılır. Kışa girilirken asma budanır ve üzeri toprakla örtülür. Böylece asma kışın şiddetli soğuklarından korunur. Özellikle bağcılıkta ilkbahar donları ve geç kış donları zararlı olur. Gözlerin büyümeye başladığı hatta sürgünlerin 15-20 cm yi bulduğu vejetasyon devresinde de don olayı olabilir. Bu donların etkisi sıcaklığın süresine ve derecesine bağlıdır. Özellikle ilkbahar son donlarına karşı dikkatli olunmalıdır. Dondan koruyucu önlemler almalıdır. Bu önlemler;a- Bağları meyilli arazilerde kurmakb- Gövde yüksekliğini 1 m nin üzerine çıkarmakc- Sulama yapmakd- Ot saman yakmake- Budamayı geç yapmakAsmanın sürgünleri ve çiçek somakları 0 C nin altında zarar görürler. Zarar görme derecesi; soğuk havasının etkileme süresine, çeşide, dondan önceki ve sonraki gündüz sıcaklığına, büyüme hızına en fazlada düşük sıcaklık derecesine bağlıdır. -3 C ve altında bütün yeşil organlar, hatta yarı açılmış gözler donarak ölür. Yukarıdaki resim bağı yamaç bir araziye kurmanın ve gövde yüksekliğini arttırmanın dondan korunmada ne derece etkili olduğunu göstermektedir. Ova kısımda sıcaklık -3,5 / -4 C kadar düşmesine karşılık yamaçtaki gövde yüksekliği en az 1 m olan bağımızda ise taze sürgünlerin bulunduğu kısımda sıcaklık +1 C civarındadır. Bu durum bize yer ve yöney seçimi ile uygulanacak terbiye sisteminin dondan korunmada çok etkili olduğunu göstermektedir.Budama yapılmamış asmalarda en uçtaki gözler en erken uyanırlar. Asmaların erken uyanması ilkbahar geç donlarının olduğu bölgelerde istenmez. Vejetasyon devresinde özellikle çiçeklenme zamanında asma optimum bir sıcaklık ister, serin havalarda çiçeklenme zamanı uzar, döllenme kötü olur, salkımda tane ve çiçek silkmesi olur, boncuklanma ve silkme fazla görülür.Bağda bilinçli bir sulama ve zamanında yağış üzüm verim ve kalitesini arttırır. İlkbaharda yağan yoğun yağmurlar ve aşırı hava nemi ile külleme ve mildiyö gibi mantari hastalıkların arttığı görülür buda mücadeleyi zorlaştırır. Olgunlaşma zamanında da botrytis nedeniyle salkımlarda çürüme olur. Yine çiçeklenme zamanı görülen yağışlar (özellikle yabancı döllenmeyi gerektiren çeşitlerde) çiçekte dişicik tepesinde bulunan şekerli sıvıyı yıkayarak polen çimlenmesini ve döllenmeyi engeller. Bunun sonunda tane gelişemez,asmada silkme artar, boncuklanma görülür. Kurutmalık üzümlerde de kurutma zamanı üzümler ıslanırsa kuru üzüm kalitesi düşer.
TOPRAK
Bağ kurulacak yerin toprağının öncelikle yapısını ve besin maddesi içeriğini anlamak amacıyla tahlilinin mutlaka yapılması gerekir. Ağır bünyeli ve killi topraklar bağcılıkta çok fazla arzu edilmez. Bu gibi topraklarda ileride kök çürüklüklerinin görülme ihtimali yüksektir. Ayrıca besin maddelerinin almıda arzu edilen seviyede olmaz. Bu gibi ağır bünyeli toprakların çeşitli organik maddelerle ıslah edilmesi uygun olur. Bu amaçla çiftlik gübresi, yeşil gübreler veya diğer organik kökenli gübreler kullanmak gerekir.Toprağın pH sıda yüksek veya düşük olması halinde nötr seviyeye getirmek için gereken uygulamalar yapılır. Yüksek taban suyu olan yerlerdede bağ tesisinde önce uygun bir drenaj sağlanmalıdır.Erkenci yetiştircilik yapılacak yerlerde hafif kumsal yapıdaki topraklar sofralık yetiştiricilikte tercih edilmelidir. Ancak kurutmalık ve şaraplık yetiştiricilikte her çeşit için farklı toprak tipleri uygun olabilir. Ayrıca her toprak tipine uygun anaç bulummaktadır. Ancak bu anaçların hepsinin bu çeşitler ile uyuşması iyi olamayabilir. Bu sebeple önceden yapılmış deneme sonuçlarının çeşit ve anaç seçiminde dikkate alınması gerekir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder